Vụ án là bài học đối với nhiều người trong việc lựa chọn giúp việc gia đình ?
23/09/2023
Vụ án là bài học đối với nhiều người trong việc lựa chọn giúp việc gia đình ?
Theo thông tin điều tra bước đầu cho thấy nghi phạm trong vụ án này học sư phạm rồi về làm giáo viên, sau đó nghỉ dạy học để đi làm công nhân một thời gian. Sau khi nghỉ làm công nhân thì nghi phạm làm giúp việc cho gia đình cháu bé. Một thời gian sau cũng không làm giúp việc nữa nhưng vẫn đưa đón cháu bé. Thông tin ban đầu cho thấy đối tượng nợ nần do đầu tư trên mạng, gia đình đối tượng cũng đã phải trả nợ thay nhiều lần. Có lẽ vì nợ nần, túng quẫn, áp lực trả nợ, thêm vào đó là tính ích kỷ và ý thức coi thường pháp luật mà đối tượng đã thực hiện hành vi phạm tội.
Cơ quan điều tra sẽ làm rõ nguyên nhân sự việc, làm rõ diễn biến hành vi để làm căn cứ giải quyết vụ án cũng như để thực hiện các giải pháp phòng ngừa tội phạm.
Thời gian qua không ít những vụ việc đối tượng thực hiện hành vi giết người, cướp tài sản, trộm cắp tài sản, bắt cóc nhằm chiếm đoạt tài sản là người giúp việc gia đình. Đây là những biểu hiện đáng lo ngại trong mối quan hệ lao động với chủ nhà với người giúp việc gia đình. Đây là quan hệ lao động đặc thù, đặc thù về môi trường làm việc, về thời gian và điều kiện tiếp xúc trực tiếp giữa hai bên và có liên quan đến vấn đề tài sản gia đình, tài sản cá nhân và nhiều vấn đề riêng tư khác. Chính vì vậy pháp luật về quan hệ lao động giúp việc gia đình đang ngày càng hoàn thiện để bảo vệ quyền lợi của cả hai bên, tránh những hành vi bóc lột sức lao động, bạo hành, xâm hại tình dục đối với người giúp việc có thể xảy ra, đồng thời cũng giảm thiểu đến mức thấp nhất những rủi ro về tài sản, về tính mạng sức khỏe đối với chủ nhà và những người sống trong gia đình có người giúp việc.
Đặc điểm đặc thù của mối quan hệ giúp việc gia đình là người giúp việc có thể ăn ở, sinh sống trực tiếp trong gia đình người thuê giúp việc. Người giúp việc có thể tiếp xúc với tất cả các thành viên trong gia đình, tiếp cận với tài sản, cùng sinh hoạt chung với gia đình và đặc biệt là có thể chăm sóc trẻ em, đưa đón trẻ em nên người giúp việc sẽ biết rất rõ về đời sống, tâm lý, tài sản của gia chủ. Nếu người giúp việc không tốt, có lòng tham, có ý định chiếm đoạt tài sản của gia chủ thì rất dễ thực hiện hành vi trộm cắp tài sản, cưỡng đoạt, thậm chí cướp tài sản. Nếu người giúp việc có ý định bắt cóc trẻ em là con chủ nhà thì sẽ rất thuận lợi, rất dễ thực hiện, bởi người giúp việc này đã quen với đứa trẻ, dễ dàng qua mặt được những người xung quanh khi thực hiện hành vi bắt cóc trẻ em...
Cùng với sự phát triển của xã hội thì nhu cầu giúp việc gia đình ngày càng lớn, đặc biệt là các cặp vợ chồng trẻ sống ở đô thị thì không phải ai cũng có thời gian điều kiện để làm việc nhà, chăm sóc và đưa con đi học. Chính vì vậy dịch vụ giới thiệu việc làm là người giúp việc cũng nở rộ ở các thành phố lớn. Rất dễ dàng có thể tìm được người giúp việc qua các trung tâm môi giới giới thiệu việc làm, qua các thông tin hội nhóm ở trên mạng internet. Tuy nhiên, để tìm được một người giúp việc như ý, để ra chủ yên tâm không bị mất tài sản, không gặp nguy hiểm, không bị lộ lọt thông tin bí mật đời tư cá nhân, để an toàn cho trẻ em và gia đình là chuyện không dễ dàng.
Những vụ án hình sự xảy ra khi người giúp việc trộm cắp tài sản, cấu kết với người ngoài để cướp tài sản của gia chủ, bắt cóc trẻ em là con của chủ nhà nhằm tống tiền đã và đang diễn ra ngày càng nhiều trong xã hội cho thấy nguy cơ mất an toàn khi gia chủ thuê phải giúp việc không có tâm, thiếu đạo đức, túng quẫn về tiền bạc, coi thường pháp luật. Những người giúp việc nhà xâm phạm đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của chủ nhà thường là những người mà chủ nhà không quen trước đó, qua người giới thiệu mới biết nhau, quan hệ lao động lỏng lẻo, không có hợp đồng văn bản cụ thể, không lưu hồ sơ về lý lịch của người giúp việc, thậm chí không rõ về nơi ở, quê quán của họ.
Bởi vậy, để giảm thiểu những nguy cơ về giúp việc thực hiện hành vi phạm tội đối với chủ nhà thì nên lựa chọn những người giúp việc là những người thân quen của chủ nhà, có thể là cùng quê hoặc những người đã biết rõ về nhân thân lai lịch, đạo đức của người giúp việc. Nếu không thể tìm được người giúp việc mà chủ nhà đã biết rõ về lý lịch, tiểu sử, cuộc sống thì cũng có thể lựa chọn giúp việc nhà từ các trung tâm giới thiệu việc làm có uy tín.
Khi mối quan hệ lao động giữa chủ nhà và người giúp việc được xây dựng trên cơ sở niềm tin, sự tôn trọng và biết rõ về nhau thì nguy cơ tranh chấp, những xung đột, gây thiệt hại đến quyền lợi của nhau sẽ ít xảy ra hơn.
Để lựa chọn người giúp việc thì tiêu chí đầu tiên ưu tiên đó là đạo đức tốt, lý lịch rõ ràng. Còn những vấn đề khác như giao tiếp, thói quen, khả năng làm việc thì có thể rèn luyện tích lũy, thích nghi dần dần... Nếu người giúp việc không thật thà, không đáng tin cậy, có lý lịch không rõ ràng, không trong sạch Khoa không biết rõ về họ thì không nên sử dụng.
Đặc biệt là nếu người giúp việc gia đình mà bị trầm cảm, mắc bệnh tâm thần không ổn định hoặc là người bị nợ nần, túng quẫn, nhu cầu vật chất lớn, thiếu làm chủ cảm xúc thì không nên sử dụng, những người như vậy có thể gây hại cho gia chủ bất kỳ lúc nào hoặc do khó khăn túng quẫn mà có thể làm điều, chiếm đoạt tài sản.
Cơ quan chức năng cũng cần tăng cường công tác quản lý đối với dịch vụ giới thiệu việc làm. Cần có những thống kê, kiểm soát về các hồ sơ người giúp việc gia đình để tăng cường công tác quản lý phải kịp thời phát hiện, xử lý đối với các trường hợp vi phạm. Tương lai cũng phải có những quy định cụ thể về tiêu chí, tiêu chuẩn, điều kiện để thực hiện nghề nghiệp đặc thù là giúp việc gia đình.
Tăng cường các quy định pháp luật về lao động liên quan đến mối quan hệ lao động người giúp việc gia đình để tránh những những hành vi bóc lột sức lao động, lạm dụng tình dục, xâm hại tình dục trẻ em, trộm cấp tài sản cũng như các hệ lụy tiêu cực có thể phát sinh trong quá trình thực hiện công việc giúp việc gia đình.
Với mỗi bậc phụ huynh, chủ nhà khi lựa chọn người giúp việc gia đình cũng cần phải có những kiến thức, kinh nghiệm cần thiết để có sự lựa chọn người giúp việc phù hợp, đảm bảo an toàn cho bản thân và gia đình, đảm bảo hiệu quả khi phải chi một khoản chi không nhỏ cho người lao động giúp việc gia đình. Tránh việc thuê giúp việc gia đình không những không giải quyết được những vất vả khó khăn trong cuộc sống mà lại rước thêm mầm họa khiến cho gia đình lâm vào bi kịch của cuộc sống như những vụ án mới xảy ra thời gian gần.
_____________________________________
Ts. Ls. Đặng Văn Cường
Trưởng Văn phòng luật sư Chính Pháp, Đoàn luật sư Hà Nội.
Địa chỉ: 65B phố Tôn Đức Thắng, phường Quốc Tử Giám, Đống Đa, Hà Nội.
Biết con dâu vi phạm luật giao thông đường bộ, thay vì chấp hành thì người mẹ chồng lại có hành vi chống đối, ngăn cản Tổ công tác của Đội CSGT Công an huyện Bá Thước (Thanh Hóa) đang làm nhiệm vụ. Dù bị khống chế nhưng người này vẫn văng nhiều từ ngữ dung tục, khó nghe.
Do đòi tiền phí, người giao hàng bị vợ chồng người nhận hàng sử dụng hung khí là tuýp sắt, bình hoa, ghế… đánh gãy hai tay. Chuyên gia pháp lý cho biết, vụ việc này đã có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.
Chuyên gia pháp lý nhận định, đây là một vụ việc nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, thể hiện thái độ coi thường pháp luật, xâm phạm đến sức khỏe, tính mạng của người khác.
Hoạt động hành nghề mê tín dị đoan gây ra nhiều hệ lụy, tiêu cực cho xã hội khiến nhiều người tan cửa, nát nhà, gia đình ly tán. Do vậy, việc đấu tranh với các hoạt động mê tín dị đoan đồng bóng, bói toán là cần thiết để xã hội văn minh hơn, phát triển lành mạnh hơn