Vụ tố xâm hại tình dục từ năm 08 tuổi: Sự việc càng đưa ra pháp luật sớm, càng dễ giải quyết
08/03/2024
Vụ tố xâm hại tình dục từ năm 08 tuổi: Sự việc càng đưa ra pháp luật sớm, càng dễ giải quyết
Khi vừa đủ 18 tuổi, em T.H.T (SN 2003, trú tại quận Hoàng Mai, Hà Nội đã chính thức gửi đơn đến Công an quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội tố cáo Tạ V. V (SN 1993) hiện đang sinh sống tại xã Hiền Ninh, huyện Sóc Sơn, TP Hà Nội có hành vi hiếp dâm đối với em - ngay từ lúc T mới chỉ là cô bé 8 tuổi.
Đồng thời, mẹ của T là chị Nguyễn Thị H. cũng đã gửi đơn tố cáo Tạ V.V đến Cục trưởng Cục Trẻ em Việt Nam và Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, đề nghị vào cuộc, bảo vệ quyền lợi cho con gái của mình.
Điều đau lòng, người bị T tố cáo lại chính là con trai của chú ruột (bố của T và bố của Tạ V. V là hai anh em ruột - PV). Vụ việc kéo dài do “khúc mắc” cả tình lẫn lý, khiến bản thân T và cả bố của T đều phải điều trị trầm cảm liên tục nhiều năm nay theo đơn thuốc của các bác sỹ Viện Sức khỏe tâm thần Bạch Mai. Riêng T đã từng có nhiều lần muốn quyên sinh để giải thoát khỏi ám ảnh khủng khiếp trong suốt những năm tháng tuổi thơ.
Thương con, chị H chỉ còn biết bao bọc bù đắp cho con, rồi cùng con đi tìm công lý.
Trong nội dung tố cáo, nạn nhân cho biết: gia đình sống tại khu tập thể Học viện Cảnh sát nhân dân, xã Cổ Nhuế, nay là phường Cổ Nhuế, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội. Năm 2011, khi mới 8 tuổi, do tính chất công việc của bố mẹ nên T được Tạ V. V đón từ trường về nhà V. Chính trong thời gian này, T bị V nhiều lần có hành vi đồi bại đối với T tại phòng tầng 2 của nhà V.
Cô gái cho biết, lúc đó mới chỉ là đứa trẻ 8 tuổi, không ý thức được chuyện gì đã xảy ra. Sau mỗi lần xâm hại, V đưa T vào nhà vệ sinh, để T ngồi lên toilet rồi dùng vòi nước xịt rửa với mong muốn “sạch” các “dấu vết” mà V để lại trên và trong cơ thể T và đe dọa là không được nói với ai về việc ấy.
Ký ức buồn khiến T luôn sống trong trạng thái bất ổn, may mắn có mẹ và anh trai luôn sát cánh đồng hành, an ủi, động viên và chữa trị, nên cô gái đã từng bước dũng cảm nói lên sự thật trần trụi mà không phải người con gái nào cũng dám đối diện.
“Nay, tôi đã đủ 18 tuổi, tôi có thể tự quyết định mọi vấn đề liên quan đến bản thân mình. Vậy nên, tôi gửi đơn tố giác tội phạm với quyết tâm đưa sự việc ra ánh sáng và sẵn sàng chịu trách nhiệm trước pháp luật về nội dung tố cáo đã tường trình trong đơn”. T cam kết trong đơn gửi các cơ quan có thẩm quyền.
Luật sư Đặng Văn Cường
Theo dõi sự việc trên Ts. Ls. Đặng Văn Cường, Ủy viên Ban chấp hành Hội bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam cho rằng: Hành vi hiếp dâm người dưới 16 tuổi thì thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là 20 năm, nếu chứng minh có sự việc như nội dung tố cáo thì sẽ khởi tố vụ án hình sự để xử lý.
Việc một cô gái đứng ra tố cáo người xâm hại tình dục mình từ khi còn là một đứa trẻ (8 tuổi), điều đáng chú ý đối tượng bị tố xâm hại tình dục lại là người em họ thì đó là chuyện hiếm gặp, phải vượt qua rất nhiều rào cản về tình cảm, tâm lý, phải đấu tranh giữa tình và lý lâu dài thì lá đơn đó mới đến được cơ quan bảo vệ pháp luật. Sự việc này cũng cho thấy hậu quả của hành vi hiếp dâm trẻ em là nghiêm trọng như thế nào, nó có thể gây ra ám ảnh trong suốt cuộc đời, thậm chí có thể hủy hoại cả cuộc đời một con người. Tuy nhiên, quyết tâm tìm đến pháp luật để được bảo vệ trong trường hợp này là hơi muộn và sẽ khó khăn trong việc chứng minh tội phạm. Sau khi tiếp nhận tin báo thì đến nay cơ quan điều tra đã xác minh thông tin, tiến hành các thủ tục giám định và đến nay có quyết định tạm đình chỉ giải quyết tin báo, sự việc không biết đến bao giờ mới lại được tiếp tục.
Với diễn biến sự việc và kết quả xác minh như vậy thì vụ việc có dấu hiệu tội phạm xâm hại tình dục trẻ em nên cơ quan điều tra thụ lý tin báo để tiến hành xác minh làm rõ là có căn cứ. Việc tạm đình chỉ giải quyết tin báo phải thuộc trường hợp pháp luật quy định. Nếu không đồng ý với quyết định tạm đình chỉ giải quyết tin báo thì nạn nhân có quyền làm đơn khiếu nại đối với quyết định này để được giải quyết theo quy định pháp luật.
Đánh giá ở góc độ pháp lý thì hành vi quan hệ tình dục với người dưới 13 tuổi trong mọi trường hợp đều được xác định là hành vi hiếp dâm. Một người đã đủ 18 tuổi mà quan hệ tình dục với đứa trẻ 08 tuổi thì đó là hành vi rất đồi bại, vi phạm nghiêm trọng đạo đức xã hội và vi phạm pháp luật hình sự, hành vi rất đáng lên án và cần phải bị xử lý bằng chế tài của pháp luật.
Pháp luật Việt Nam bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự nhân phẩm của mọi công dân, đặc biệt là có rất nhiều các văn bản quy phạm pháp luật để bảo vệ trẻ em khỏi nạn bạo hành, xâm hại tình dục. Bộ luật hình sự quy định mọi hành vi quan hệ tình dục với người chưa đủ 13 tuổi ở Việt Nam thì đều là hành vi hiếp dâm, người từ 14 tuổi trở lên mà thực hiện hành vi quan hệ với tình dục với người chưa đủ 13 tuổi thì sẽ bị xử lý hình sự. Bởi vậy, nếu kết quả xác minh cho thấy nội dung tố cáo là có căn cứ thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với người bị tố cáo về tội hiếp dâm trẻ em theo quy định của bộ luật hình sự năm 1999, nay là tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi theo quy định của bộ luật hình sự hiện hành (thời sự việc xảy ra vào thời điểm có hiệu lực pháp luật của bộ luật hình sự 1999).
Theo quy định tại khoản 2, Điều 22 Bộ luật hình sự năm 1999 thì thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự được quy định như sau:
"a) Năm năm đối với các tội phạm ít nghiêm trọng;
b) Mười năm đối với các tội phạm nghiêm trọng;
c) Mười lăm năm đối với các tội phạm rất nghiêm trọng;
d) Hai mươi năm đối với các tội phạm đặc biệt nghiêm trọng.".
Bộ luật hình sự 2015 hiện nay quy định tương tự. Bởi vậy với tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi theo quy định cả luật cũ vào luật mới đều có mức hình phạt cao nhất là tử hình nên thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự là không quá 20 năm. Theo nội dung đơn tố cáo thì thời điểm xảy ra vụ việc là năm 2011 nên đến nay vẫn còn thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự, việc cơ quan điều tra tiến hành thụ lý tin báo theo nội dung đơn tố cáo và tiến hành xác minh là có căn cứ.
Theo nội dung lời khai của người bị tố cáo thì không thừa nhận hành vi hiếp dâm trẻ em nhưng thừa nhận hành vi dâm ô với trẻ em (người dưới 16 tuổi).
Theo kết quả xác minh của cơ quan điều tra thì thời điểm sự việc xảy ra là năm 2012, người bị tố cáo sinh năm 1993. Như vậy tại thời điểm sự việc xảy ra thì người bị tố cáo là người đã đủ 18 tuổi. Thời điểm xảy ra sự việc nạn nhân mới 9 tuổi.
Pháp luật quy định nếu người đủ 18 tuổi mà thực hiện hành vi quan hệ tình dục với người chưa đủ 13 tuổi, dù có tự nguyện thì đây cũng là hành vi hiếp dâm trẻ em. Bởi vậy, trường hợp kết quả xác minh cho thấy nội dung đơn tố cáo là đúng thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối tượng này về tội hiếp dâm trẻ em theo quy định của bộ luật hình sự 1999.
Điều đáng chú ý trong vụ việc này là quá trình xác minh thông tin của cơ quan điều tra thì đối tượng này không thừa nhận hành vi hiếp dâm nạn nhân mà chỉ thừa nhận hành vi dâm ô với nạn nhân.
Mặc dù nạn nhân xuất trình cho cơ quan điều tra đoạn tin nhắn để chứng minh hành vi thừa nhận sai trái của đối tượng, tỏ ra ân hận về hành vi của mình. Tuy nhiên tại cơ quan điều tra thì đối tượng vẫn không thừa nhận hành vi hiếp dâm. Cụ thể, sau khi nhận đơn tố cáo, Công an quận Bắc Từ Liêm đã “mời” đối tượng Tạ V. V (SN 1993) lên làm việc, đối chất. Tại trụ sở Công an quận Bắc Từ Liêm, V thừa nhận các tin nhắn đó chính là do Tạ V. V nhắn, V muốn xin lỗi hai bác (bố mẹ cháu T). Theo lời của Tạ V. V, thì anh ta có hôn hít, âu yếm, “đùa nghịch” cháu T, chứ không thực hiện hành vi hiếp dâm T.
Theo quy định của pháp luật về tố tụng hình sự thì cơ quan điều tra có trách nhiệm phải chứng minh tội phạm, phải thu thập các tài liệu chứng cứ để làm sáng tỏ bản chất của sự việc, trên cơ sở đó áp dụng pháp luật để giải quyết đảm bảo khách quan, công bằng. Pháp luật Việt Nam cũng quy định người phạm tội không có nghĩa vụ phải thừa nhận mình có tội, không có nghĩa vụ phải đưa ra bằng chứng để chống lại mình. Lời nhận tội chỉ được coi là chứng cứ nếu như phù hợp với các tài liệu chứng cứ khác. Bởi vậy, lời khai nhận tội của nghi phạm trong trường hợp này không phải là yếu tố quyết định có khởi tố vụ án hình sự hay không.
Theo nội dung lời khai nhận tội thì đối tượng này thừa nhận hành vi dâm ô với người dưới 16 tuổi (sờ mó chứ không quan hệ tình dục). Nếu hành vi là dâm ô nhiều lần thì hình phạt theo khoản 2, Điều 116 BLHS đến 07 năm tù, Trong khi đó thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự đối với trường hợp này là không quá 10 năm, nếu chỉ chứng minh được hành vi dâm ô với người dưới 16 tuổi thì đến nay đã hết thời hiệu truy cứu trách nhiệm hình sự nên dù đối tượng có thừa nhận hành vi dâm ô với người dưới 16 tuổi nhưng không thể xử lý được với tội danh này.
Trong vụ việc này việc chứng minh tội phạm phải dựa trên các luận cứ khoa học chứ không chỉ dựa vào lời khai của các bên. Trong đó kết luận giám định pháp y về tình dục hoặc các chứng cứ khác có tính chất khoa học, khách quan phải chứng minh được là đã có hành vi xâm hại tình dục xảy ra (có hành vi quan hệ tình dục giữa người đã đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự với người dưới 13 tuổi), các chứng cứ khoa học cũng phải xác định được thời điểm thực hiện hành vi xâm hại tình dục và có các chứng cứ để chứng minh đối tượng thực hiện hành vi xâm hại tình dục đó là ai.
Trong quá trình xác minh tin báo bù việc này thì Kết quả giám định pháp y về tình dục chỉ cho thấy "màng trinh rách cũ nông vị trí 9 giờ, không có vết rách mới, không sây sát bầm tím, lỗ màn trinh giãn". Tại thời điểm giám định vết rách màng trinh đã thành sẹo hoàn toàn nên không có căn cứ xác định thời điểm, thời gian bị rách màng trinh. Nội dung tin nhắn cũng không thể hiện là đối tượng thừa nhận có quan hệ tình dục đối với nạn nhân. Tại cơ quan điều tra thì đối tượng cũng không thừa nhận hành vi quan hệ tình dục đối với nạn nhân. Bởi vậy với kết quả xác minh này thì chưa đủ căn cứ để kết luận đã có hành vi quan hệ tình dục xảy ra vào năm 2012 giữa người tố cáo và người bị tố cáo.
Sự việc diễn ra quá lâu, kết quả giám định pháp y về tình dục là chứng cứ khoa học quan trọng nhưng vẫn chưa thể hiện được thời điểm bị xâm hại tình dục. Hơn nữa cũng chưa xác định được đối tượng thực hiện hành vi xâm hại tình dục là ai, người bị tố cáo thì chỉ thừa nhận hành vi dâm ô với nạn nhân chứ không thừa nhận hành vi hiếp dâm.
Theo quy định của pháp luật về tố tụng hình sự thì lời nhận tội của người phạm tội không phải là căn cứ duy nhất để kết tội. Lời nhận tội (nếu có) thì cũng phải phù hợp với các tài liệu chứng cứ khác thì mới được coi là có ý nghĩa trong việc chứng minh tội phạm. Trong vụ việc này, người bị tố giác không thừa nhận hành vi phạm tội, kết quả giám định pháp y chưa đủ cơ sở để xác định người bị tố giác là người thực hiện hành vi quan hệ tình dục, cũng không đủ căn cứ để xác định thời điểm thực hiện hành vi quan hệ tình dục. Nếu không còn chứng cứ nào khác có ý nghĩa để buộc tội thì rất khó để khởi tố vụ án hình sự trong trường hợp này.
Cơ quan điều tra có thể đề nghị cơ quan giám định giải thích kết quả giám định hoặc giám định lại, giám định bổ sung để tìm các luận chứng khoa học chứng minh tội phạm. Vấn đề cơ bản là phải xác định được thời điểm nạn nhân bị rách màng trinh, phải chứng minh được nạn nhân bị rách màng trinh là do bị xâm hại tình dục. Đồng thời cũng phải chứng minh người thực hiện hành vi xâm hại tình dục ở thời điểm đó là ai, có đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự hay không. Tất cả những vấn đề này là rất quan trọng, phải chứng minh bằng các chứng cứ khách quan và phải được thu thập hợp pháp.
Mặc dù với những chứng cứ đó thì rất nhiều người nghi ngờ người bị tố cáo chính là thủ phạm thực hiện hành vi xâm hại tình dục nạn nhân là hiếp dâm trẻ em. Tuy nhiên để buộc tội thì cần phải chứng minh bằng chứng cứ theo nguyên tắc "trọng trứng hơn trọng cung". Vấn đề khó khăn là đối tượng không thừa nhận hành vi phạm tội, chứng cứ giám định chưa đủ mạnh để kết luận đối tượng này chính là đối tượng đã quan hệ tình dục với nạn nhân vào năm 2012.
Trong vụ việc này, thời điểm nạn nhân bị rách màng trinh có ý nghĩa quan trọng để xác định độ tuổi của nạn nhân cũng như độ tuổi của đối tượng gây án (nếu có) tại thời điểm sự việc xảy ra. Nếu hành vi là quan hệ tình dục tự nguyện và khi nạn nhân đã từ đủ 16 tuổi thì không đủ căn cứ để khởi tố vụ án hình sự về tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi. Ngoài ra kết quả giám định xác định nạn nhân bị rách màng trinh cũng không đồng nghĩa với việc bị xâm hại tình dục, có rất nhiều nguyên nhân khác nhau dẫn đến nạn nhân bị rách màng trinh chứ không chỉ nguyên nhân duy nhất là bị quan hệ tình dục. Bởi vậy, cơ quan điều tra đã thận trọng trong việc đánh giá chứng cứ để xác định sự thật, làm cơ sở để giải quyết theo quy định của pháp luật.
Những thông tin mà cơ quan điều tra thông báo cho người bị hại chỉ là một phần thông tin của kết quả xác minh. Trường hợp nếu có những chứng cứ khác có ý nghĩa để chứng minh thời điểm nạn nhân bị xâm hại tình dục và nguyên nhân rách màng trinh là do bị quan hệ tình dục, xác định được đối tượng đã thực hiện hành vi quan hệ tình dục đó thì khi đó mới đủ căn cứ để khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can theo quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, việc tạm đình chỉ giải quyết xác minh tin báo phải có căn cứ theo quy định của pháp luật về tố tụng hình sự. Nếu không đồng ý với kết quả tạm đình chỉ này thì người tố giác có quyền khiếu nại để thủ trưởng cơ quan điều tra, viện trưởng viện kiểm sát cùng cấp xem xét giải quyết theo quy định của pháp luật.
Điều 148, Bộ luật Tố tụng hình sự 2015 quy định về Tạm đình chỉ giải quyết tin báo tố giác tội phạm như sau: Hết thời hạn quy định tại Điều 147 của Bộ luật này, cơ quan có thẩm quyền giải quyết quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố khi thuộc một trong các trường hợp: Đã trưng cầu giám định, yêu cầu định giá tài sản, yêu cầu nước ngoài tương trợ tư pháp nhưng chưa có kết quả; Đã yêu cầu cơ quan, tổ chức, cá nhân cung cấp tài liệu, đồ vật quan trọng có ý nghĩa quyết định đối với việc khởi tố hoặc không khởi tố vụ án nhưng chưa có kết quả; Không thể kết thúc việc kiểm tra, xác minh để quyết định khởi tố hoặc không khởi tố vụ án vì lý do bất khả kháng do thiên tai, dịch bệnh.
Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố, Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra phải gửi quyết định tạm đình chỉ kèm theo tài liệu liên quan đến Viện kiểm sát cùng cấp hoặc Viện kiểm sát có thẩm quyền để kiểm sát và gửi quyết định tạm đình chỉ đó cho cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tố giác, báo tin về tội phạm, kiến nghị khởi tố.
Trường hợp quyết định tạm đình chỉ không có căn cứ thì Viện kiểm sát ra quyết định hủy bỏ quyết định tạm đình chỉ để tiếp tục giải quyết. Trong thời hạn 24 giờ kể từ khi ra quyết định hủy bỏ quyết định tạm đình chỉ, Viện kiểm sát phải gửi quyết định đó cho Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra, cơ quan, tổ chức, cá nhân đã tố giác, báo tin về tội phạm, kiến nghị khởi tố. Thời hạn giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố tiếp không quá 01 tháng kể từ ngày Cơ quan điều tra, cơ quan được giao nhiệm vụ tiến hành một số hoạt động điều tra nhận được quyết định hủy bỏ quyết định tạm đình chỉ.
Trường hợp tạm đình chỉ việc giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm, kiến nghị khởi tố thì việc giám định, định giá tài sản hoặc tương trợ tư pháp vẫn tiếp tục được tiến hành cho đến khi có kết quả.
Như vậy, nếu thuộc một trong các trường hợp trên thì cơ quan điều tra có quyền ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết tin báo tố giác tội phạm, quyết định này phải gửi cho viện kiểm sát cùng cấp để phê chuẩn. Pháp luật không quy định thời hạn tạm đình chỉ là bao lâu mà chỉ quy định là sẽ phục hồi khi "lý do tạm đình chỉ không còn". Bởi vậy, nếu người tố giác tội phạm cho rằng việc tạm đình chỉ là không có căn cứ thì có quyền khiếu nại quyết định này. Người tố giác cũng có quyền cung cấp các thông tin, tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho nội dung tố cáo tố giác của mình, đề nghị hủy bỏ quyết định tạm đình chỉ để khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với đối tượng đã thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội.
Biết con dâu vi phạm luật giao thông đường bộ, thay vì chấp hành thì người mẹ chồng lại có hành vi chống đối, ngăn cản Tổ công tác của Đội CSGT Công an huyện Bá Thước (Thanh Hóa) đang làm nhiệm vụ. Dù bị khống chế nhưng người này vẫn văng nhiều từ ngữ dung tục, khó nghe.
Do đòi tiền phí, người giao hàng bị vợ chồng người nhận hàng sử dụng hung khí là tuýp sắt, bình hoa, ghế… đánh gãy hai tay. Chuyên gia pháp lý cho biết, vụ việc này đã có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự.
Chuyên gia pháp lý nhận định, đây là một vụ việc nghiêm trọng, ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự, an toàn xã hội, thể hiện thái độ coi thường pháp luật, xâm phạm đến sức khỏe, tính mạng của người khác.
Hoạt động hành nghề mê tín dị đoan gây ra nhiều hệ lụy, tiêu cực cho xã hội khiến nhiều người tan cửa, nát nhà, gia đình ly tán. Do vậy, việc đấu tranh với các hoạt động mê tín dị đoan đồng bóng, bói toán là cần thiết để xã hội văn minh hơn, phát triển lành mạnh hơn
