Nghiêm khắc xử lý bà mẹ giết con vì trục lợi bảo hiểm để cảnh tỉnh

TS. LS. Đặng Văn Cường, Ủy viên Ban chấp hành Hội bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam, đã lên tiếng về vụ việc một người mẹ sát hại con đẻ của mình để trục lợi bảo hiểm.

Người mẹ mất nhân tính

Những ngày qua, dư luận tại tỉnh Quảng Nam và cả nước xôn xao trước thông tin lan truyền trên mạng xã hội về một người mẹ ở tỉnh Quảng Nam ra tay sát hại con để trục lợi bảo hiểm.

Mặc dù có nhiều tình tiết đáng nghi ngờ trong cái chết của 2 người con trai người phụ nữ này nhưng không ai nghĩ đó là sự thật, cho đến khi Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Quảng Nam tống đạt các quyết định khởi tố bị can và bắt tạm giam Tô Thị Ty Na (SN 1981; khu phố 3, thị trấn Hà Lam, huyện Thăng Bình, tỉnh Quảng Nam) về hành vi giết người vào tối 5/4.

Từ công tác kiểm tra rà soát, Cơ quan CSĐT đã tiến hành xác minh, giải quyết vụ việc chết người xảy ra ngày 2/1/2023.

Kết quả điều tra xác định khoảng 22h05 phút ngày 2/1/2023, tại nhà Tô Thị Ty Na, cháu Nguyễn Văn Hoàng (SN 2017) là con ruột Na chết ở nhà vệ sinh. Căn cứ vào tài liệu, chứng cứ thu thập được, cơ quan công an xác định đối tượng Na đã có hành vi giết cháu Hoàng, mục đích để trục lợi bảo hiểm.

Trước đó, bà Nguyễn Thị Bích Tâm (SN 1989; trú thị trấn Hà Lam, huyện Thăng Bình) - cô ruột của cháu Hoàng – người đi trình báo công an thời điểm cháu Hoàng mất năm 2023 cho rằng cái chết của cháu bà có nhiều điều bất thường.

Theo bà Tâm, năm 2021, khi đứa con út của bà Ty Na là cháu Nguyễn Văn Hiếu (lúc đó 3 tuổi) mất, gia đình không hề nghĩ ngợi gì, cho rằng đó chỉ là điều rủi ro. Tuy nhiên, khi cháu Hoàng mất, bà Tâm thấy có quá nhiều điều bất thường nên đã trình báo công an điều tra.

Liên quan đến vụ việc đau lòng trên, theo TS.LS Cường, đây là hành vi vô cùng nhẫn tâm, cái ác đến độ không thể tưởng tượng được, mất tính người và cần phải xử lý bằng chế tài nghiêm khắc nhất của pháp luật.

Một người bình thường sẽ nhận thức được rằng sinh ra một đứa con là mang nặng đẻ đau và đó là tình mẫu tử thiêng liêng. Người mẹ nào cũng sẽ thương yêu con mình, không muốn con mình bị đau đớn dù chỉ là những vết trầy xước. Tuy nhiên, người mẹ này lại tham lam và tàn nhẫn để được chi trả tiền bảo hiểm nhân thọ mà sẵn sàng xuống tay sát hại con mình để hưởng lợi. Điều này rất khó tưởng tượng được tại sao trên đời lại có người mẹ nhẫn tâm đến mức như vậy.

Pháp luật Việt Nam bảo vệ tính mạng, sức khỏe, danh dự nhân phẩm của mọi công dân, đặc biệt là bảo vệ trẻ em. Hiến pháp và pháp luật Việt Nam, đặc biệt là Luật trẻ em 2016, đã có rất nhiều quy định cụ thể để bảo vệ quyền trẻ em, trong đó có quyền được sống, quyền được bảo vệ tính mạng sức khỏe.

Theo Điều 12 - Quyền sống. Trong đó, trẻ em có quyền được bảo vệ tính mạng, được bảo đảm tốt nhất các điều kiện sống và phát triển.

Cùng với đó, Điều 6 Luật trẻ em quy định nghiêm cấm các hành vi: Tước đoạt quyền sống của trẻ em; Bỏ rơi, bỏ mặc, mua bán, bắt cóc, đánh tráo, chiếm đoạt trẻ em; Lợi dụng việc nhận chăm sóc thay thế trẻ em để xâm hại trẻ em; lợi dụng chế độ, chính sách của Nhà nước và sự hỗ trợ, giúp đỡ của tổ chức, cá nhân dành cho trẻ em để trục lợi…

Pháp luật cũng quy định trách nhiệm bảo vệ đầu tiên là trách nhiệm của cha mẹ. Luật hôn nhân và gia đình quy định: Cha mẹ của trẻ em có trách nhiệm bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em đến khi trưởng thành. Trường hợp trưởng thành rồi mà những người con vẫn không có khả năng lao động do mắc bệnh lý thì cha mẹ tiếp tục có trách nhiệm phải chăm sóc, bảo vệ như những đứa trẻ.

Tình mẫu tử là thiêng liêng và là tình cảm tự nhiên, vốn có mang tính bản năng, được nâng lên thành giá trị văn hóa của loài người. Đến những con vật cũng nảy sinh tình yêu thương và bản năng chăm sóc bảo vệ con mình, với con người thì thứ tình cảm ấy càng thiêng liêng, cao quý. Những người mẹ, đặc biệt là người phụ nữ Á Đông thì lại càng giàu tình cảm, biết yêu thương, chăm sóc, bảo vệ con mình. Vậy mà có người phụ nữ lại nhẫn tâm, sát hại con mình để trục lợi thì đó là điều mà ít ai tưởng tượng nó lại xảy ra trên thực tế.

Đối tượng N thời điểm bị bắt giữ

Thông thường phụ nữ thực hiện hành vi sát hại con mình có thể là người bị tâm thần làm mất khả năng nhận thức hoặc người phụ nữ không có đạo đức, xem nhẹ mọi giá trị và coi thường pháp luật thì mới nhẫn tâm thực hiện hành vi như vậy. Trong thực tế có những trường hợp phụ nữ bị trầm cảm nên đã sát hại con mình, có những người quẫn bách, nghĩ quẩn mà sát hại con và tự tử. Còn trường hợp sát hại con để trục lợi thì đó là chuyện xưa nay hiếm, rất khó lý giải về động cơ, diễn biến tâm lý và vấn đề đạo đức.

Nhiều năm tham gia công tác bảo vệ trẻ em, trực tiếp can thiệp, hỗ trợ, giúp đỡ nhiều trẻ em yếu thế, bị bạo hành, bị xâm hại, thậm chí có những trẻ em bị sát hại nhưng bản thân tôi chưa từng thấy vụ việc nào mẹ lại sát hại con để trục lợi bảo hiểm như vụ việc này. Có lẽ nhiều người khi nghe thông tin vụ việc này sẽ không tin, nếu biết chứng kiến thì có lẽ sẽ rùng mình và không tưởng tượng được tại sao lại có chuyện đó xảy ra.

Trong cuộc sống thì ai cũng có lúc gặp khó khăn, thậm chí éo le quẫn bách nhưng không có bất kỳ lý do gì có thể biện minh cho hành vi sát hại con mình để trục lợi bảo hiểm. Theo những hình ảnh mà nghi phạm đăng tải trên mạng xã hội thì người phụ nữ này rất sang chảnh và yêu 4 đứa con của mình, thậm chí còn đăng hình con lên cánh tay nên không ai nghĩ một người phụ nữ như vậy mà lại nhẫn tâm biến con thành món hàng, công cụ để trục lợi bảo hiểm.

Người xưa có câu “hổ dữ cũng không ăn thịt con”, vậy mà người phụ nữ này lại nhẫn tâm như vậy thì tòa án chưa xét xử, người này đã phải đối mặt với một bản án lương tâm, sự phẫn nộ của cộng đồng xã hội.

Về góc độ pháp lý thì hành vi xâm phạm đến tính mạng của trẻ em là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng. Người cha, người mẹ là người có trách nhiệm bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em mà lại xâm hại trẻ em với động cơ trục lợi đó là động cơ đê hèn nên người phụ nữ này sẽ bị xử lý hình sự về tội giết người theo khoản 1, Điều 123 Bộ luật Hình sự với chế tài có thể áp dụng là tử hình.

Trường hợp kết quả xác minh của cơ quan điều tra cho thấy đã có hành vi sát hại con đẻ của mình để trục lợi bảo hiểm thì hành vi của đối tượng này là vô cùng tàn nhẫn, vi phạm nghiêm trọng đạo đức xã hội và vi phạm pháp luật, hành vi sẽ bị xử lý về nhiều tội danh trong đó có tội giết người và tội gian lận trong kinh doanh bảo hiểm.

Với kết quả xác minh như vậy thì cơ quan điều tra sẽ tiến hành khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và bắt tạm giam với đối tượng này về tội giết người theo quy định tại khoản 1 Điều 123 Bộ luật Hình sự với nhiều tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự như phạm tội với động cơ đê hèn, phạm tội với người dưới 16 tuổi, phạm tội với người mà người phạm tội có trách nhiệm chăm sóc, giáo dục … nên hình phạt và đối tượng này phải đối mặt với tội danh này là phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình.

Tội chồng thêm tội

Phân tích của Luật sư Cường chỉ rõ ràng, ngoài tội giết người thì đối tượng này cũng sẽ bị xử lý hình sự về tội vi phạm quy định về kinh doanh bảo hiểm theo quy định tại điều 213 bộ luật hình sự, hình phạt có thể tới 7 năm tù về tội danh này.

Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường

Cụ thể tội danh và hình phạt được bộ luật hình sự quy định như sau: "Điều 213. Tội gian lận trong kinh doanh bảo hiểm", cụ thể:

1. Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây chiếm đoạt tiền bảo hiểm từ 20.000.000 đồng đến dưới 100.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại từ 50.000.000 đồng đến dưới 200.000.000 đồng, nếu không thuộc trường hợp quy định tại các điều 174, 353 và 355 của Bộ luật này, thì bị phạt tiền từ 30.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm: a) Thông đồng với người thụ hưởng quyền lợi bảo hiểm để giải quyết bồi thường bảo hiểm, trả tiền bảo hiểm trái pháp luật; b) Giả mạo tài liệu, cố ý làm sai lệch thông tin để từ chối bồi thường, trả tiền bảo hiểm khi sự kiện bảo hiểm đã xảy ra; c) Giả mạo tài liệu, cố ý làm sai lệch thông tin trong hồ sơ yêu cầu bồi thường, trả tiền bảo hiểm;d) Tự gây thiệt hại về tài sản, sức khỏe của mình để hưởng quyền lợi bảo hiểm, trừ trường hợp luật có quy định khác.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tiền từ 100.000.000 đồng đến 300.000.000 đồng hoặc phạt tù từ 01 năm đến 3 năm: a) Có tổ chức; b) Dùng thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt; c) Chiếm đoạt số tiền bảo hiểm từ 100.000.000 đồng đến dưới 500.000.000 đồng;d) Gây thiệt hại từ 200.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng; đ) Tái phạm nguy hiểm.

3. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 3 năm đến 7 năm: a) Chiếm đoạt số tiền bảo hiểm 500.000.000 đồng trở lên; b) Gây thiệt hại 1.000.000.000 đồng trở lên.

4. Người phạm tội còn có thể bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 100.000.000 đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 năm đến 5 năm.

5. Pháp nhân thương mại phạm tội quy định tại Điều này, thì bị phạt như sau: a) Thực hiện một trong các hành vi quy định tại khoản 1 Điều này chiếm đoạt số tiền bảo hiểm từ 200.000.000 đồng đến dưới 1.000.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại từ 400.000.000 đồng đến dưới 2.000.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 200.000.000 đồng đến 1.000.000.000 đồng; b) Phạm tội thuộc một trong các trường hợp quy định tại các điểm a, b và đ khoản 2 Điều này hoặc chiếm đoạt số tiền bảo hiểm từ 1.000.000.000 đồng đến dưới 3.000.000.000 đồng hoặc gây thiệt hại từ 2.000.000.000 đồng đến dưới 5.000.000.000 đồng, thì bị phạt tiền từ 1.000.000.000 đồng đến 3.000.000.000 đồng; c) Phạm tội thuộc trường hợp quy định tại khoản 3 Điều này chiếm đoạt số tiền bảo hiểm 3.000.000.000 đồng trở lên hoặc gây thiệt hại 5.000.000.000 đồng trở lên, thì bị phạt tiền từ 3.000.000.000 đồng đến 7.000.000.000 đồng;d) Pháp nhân thương mại còn có thể bị cấm kinh doanh, cấm hoạt động trong một số lĩnh vực nhất định hoặc cấm huy động vốn từ 1 năm đến 3 năm.

Cơ quan chức năng sẽ khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can và tạm giam đối tượng này về nhiều tội danh, trong đó có tội giết người. Những đứa con của người phụ nữ này sẽ được giao cho cha của chúng hoặc những người thân thích khác trực tiếp chăm sóc nuôi dưỡng. Nếu không còn ai thì sẽ đưa vào các cơ sở bảo trợ xã hội. Số tiền mà đối tượng này trục lợi từ bảo hiểm sẽ bị tịch thu và xung vào công quỹ nhà nước.

Vấn đề làm rõ nguyên nhân điều kiện phạm tội là yếu tố rất quan trọng để xác định nguyên nhân, diễn biến tâm lý, lý giải ra lý giải nguyên nhân, động cơ thúc đẩy đối tượng thực hiện hành vi phạm tội.

Những hành vi trục lợi bảo hiểm xảy ra trong đời sống xã hội không ít, tuy nhiên hành vi sát hại con mình đẻ ra để được hưởng bảo hiểm nhân thọ thì đây là hành vi xưa nay hiếm và vô cùng tàn nhẫn, mất nhân tính, vi phạm nghiêm trọng đạo đức xã hội và vi phạm pháp luật, xâm phạm đến quyền trẻ em, quyền được sống của con người nên người này sẽ phải chịu chế tài nghiêm khắc. Điều đáng chú ý là đối tượng này bị phát hiện, bị cơ quan chức năng vào cuộc xác minh là do chính một người con đẻ của đối tượng tố giác hành vi phạm tội, thậm chí có dấu hiệu của phạm tội 2 lần trở lên, bởi vậy cơ quan điều tra sẽ thận trọng xem xét đánh giá các tài liệu chứng cứ, thu thập thêm các chứng cứ để chứng minh tội phạm, xử lý với người phụ nữ này.

Trường hợp thực hiện một tội danh là tội giết người với nhiều tình tiết là giết người dưới 16 tuổi (trẻ em), hành vi có động cơ đê hèn, giết người mà người phạm tội có trách nhiệm bảo vệ, giáo dục… thì hình phạt có thể đối mặt với mức cao nhất là tử hình, nếu bị áp dụng thêm tội danh nữa thì hình phạt chung là tử hình rất khó tránh.

Mặc dù xu hướng phát triển của xã hội, Bộ công an đang đề xuất bỏ hình phạt tử hình trong một số tội danh tuy nhiên với trường hợp này thì không thể dung tha được. Hành vi sát hại đứa con do mình đẻ ra vì bất kỳ lý do gì cũng không thể chấp nhận được, với những người mà không phải vì bệnh lý, không bị ép buộc thì hành vi giết con là không thể cải tạo giáo dục nữa, cần phải loại bỏ khỏi đời sống xã hội để giáo dục chung, răn đe phòng ngừa chung cho xã hội.

Cơ quan điều tra sẽ tiếp tục làm rõ nguyên nhân điều kiện phạm tội, phương thức thủ đoạn phạm tội, hoàn cảnh của đối tượng gây án và trách nhiệm của các cơ quan tổ chức cá nhân có liên quan để xem xét xử lý theo quy định của pháp luật. Với những đối tượng hành vi phạm tội tàn nhẫn, mất nhân tính như vậy thì sẽ phải đối mặt với hình phạt nghiêm khắc, có thể sẽ không thoát khỏi mức hình phạt cao nhất là tử hình.

Sự việc này là rất bất ngờ với nhiều người, nhiều người không nghĩ rằng một người mẹ rất ruột đẻ ra con mình nhưng lại vì lợi ích trước mắt mà sẵn sàng sát hại con mình để trục lợi bảo hiểm, đây là hành vi vi phạm pháp luật rất nghiêm trọng và vi phạm đạo đức xã hội.

Sự việc cho thấy đã có sự xuống cấp nghiêm trọng đạo đức xã hội, kể cả những người đã trưởng thành, làm cha, làm mẹ cũng có thể thực hiện những hành vi tàn nhẫn mà những người bình thường không thể tưởng tượng được.

Bởi vậy việc làm rõ yếu tố nhân thân của đối tượng gây án, làm rõ động cơ mục đích phạm tội làm căn cứ xử lý đối với đối tượng gây án và cũng là căn cứ để thực hiện các giải pháp phòng ngừa tội phạm, ngăn chặn tình trạng xâm phạm đến thân thể của trẻ em, trục lợi bảo hiểm xảy ra như vụ việc này.

Nguồn: Nghiêm khắc xử lý bà mẹ giết con vì trục lợi bảo hiểm để cảnh tỉnh